Krioterapia - kojący chłód

Intuicyjnie wyczuwamy, że zimno ma właściwości terapeutyczne. Korzystamy z dobrodziejstwa kojącego chłodu, gdy ulegniemy oparzeniu. Chłodzimy okolicę urazu. Przykładamy zimny kompres, aby ograniczyć ból. Tak zimno ma właściwości terapeutyczne i znalazło swoje miejsce w fizykoterapii. Początkowo wykorzystywano zimno do działań lokalnych, obejmujących chorą okolicę ciała. Jednak od lat 60-tych ubiegłego wieku zaczęło wzrastać zainteresowanie zimnem jako bodźcem ogólnoustrojowym. Pionierskie badania podjęli lekarze japońscy, którzy zaczęli stosować ekstremalnie niskie temperatury w terapii patologii narządu ruchu. Zaczęła się klarować koncepcja krioterapii ogólnoustrojowej. Badania dotyczące niskich temperatur w tym samym czasie podjęli naukowcy w Polsce i Niemczech. Efektem pracy polskiego zespoły była i jest dziś już bardzo popularna kriokomora - urządzenie do krioterapii ogólnoustrojowej.
Ograniczona początkowo do schorzeń narządu ruchu krioterapia wchodzi w pola zainteresowań innych - poza reumatologią - specjalności medycznych. Zaczynają się nią interesować interniści, neurolodzy, traumatolodzy i specjaliści medycyny sportowej. Wraz z rozwojem badań nad krioterapią poszerza się zakres wskazań do tego zabiegu. Co takiego jest zatem w zimnie co powoduje korzystne efekty zdrowotne? Jakie zmiany w organizmie wywołuje temperatura poniżej minus 100 stopni Celsjusza? Zmiany wywołane zimnem można podzielić na dwie grupy: zmiany lokalne obejmujące powierzchnię ciała, skórę i tkankę podskórną i reakcję centralną wywołującą szereg zmian hormonalnych. Ekspozycja na ekstremalnie niską temperaturę zmienia istotnie przepływ krwi w obszarze skóry i tkanki podskórnej. Po początkowym zwężeniu naczyń skórnych następuje ich rozszerzenie - szczególnie nasilone po wyjściu z kriokomory - i przekrwienie skóry. Przepływ przez naczynia skórne może wzrosnąć nawet czterokrotnie. Wraz z tymi zmianami zmienia się charakterystyka metaboliczna przekrwionych obszarów. Nasilane są procesy naprawcze. Ograniczane są procesy zapalne. Zmiany w przewodnictwie nerwowym powoduję znaczne zmniejszenie dolegliwości bólowych. Zmiany centralne, ośrodkowe mają w krioterapii ogólnoustrojowej znaczenie dominujące. Nasila się wydzielanie hormonów o charakterze anabolizującym, budującym. Zmiany w stężeniu neurohormonów w mózgu wywołują szereg korzystnych dla organizmu zmian, w szczególności wpływających na nastrój. Poza efektami ograniczającymi zmiany chorobowe pojawiają się efekty, które wykorzystuje się w odnowie biologicznej.

Dzisiaj można zalecać krioterapię w zasadzie wszystkim, nie tylko osobom chorym. Jak wspomniano wyżej zakres wskazań wciąż się rozszerza, przeciwwskazania natomiast mają w większości charakter względny. Jednak zawsze przed skorzystaniem z dobrodziejstw krioterapii wymagana jest konsultacja medyczna.

Zobacz więcej >>